D´ Fruchd wijad abg´mach
(Heinz Bernard)
Im Hochsuma, mäschdens noch vòòa da Kirff, wòòaredd Kòòa ann da Rei. D´ Sensen hann dann enn eggsdraan Uffsads griid, dea woo so lang:g wòòa wie d´ Sens. Edd wòòaren halfrunda Bijel ausem Droodg´flechd, medd Schduffd iwwazoo òrra medd holzenen Zenn. In manchen Därfann had ma den Uffsads „Flaus“ g´nannd, bei uus wòòared da Kòòarechen. Dea had davòòa g´sorchd, daß die abg´määden Halmen wie ausgerichd geend dad Roggenfeld, , dad woo noch g ´schdann had, gedriggd wòòad sinn. Wennedd mejlich wòòa iß imma memm Wind g´määd wòòad, daß da Schdaab vòòa ääm wechg´floo iß. Da Määja had die easchd Halmen g´holl unn had s´ greizweis iwwannanna g´leed. Enn Buu orran Mädchin iß hinnam Määja gang unn had Schdroosääla g´flochd. Die Großbauann hann dad imm Winda dahemm g´mach, die hann jo enn paa hunnad g´brauchd. A harren Bindel Halmen g´holl, harred gedääld unn dann direggd unnahalf vann d´ Ääaren s´sammengedrääd. Die Sääla sinn imm beschdimmden Abschdand uff d´ Borren g´leed wòòad. D´ Uffheewasch had medd da Sichel enn Aarem voll Halme g´holl, uff die Schdroosääla g´leed unn die dann s´sammeng´bunn. Enn Garf wòòa ferdich. Dad Kaschdenuffschdellen wòòa enn Kunschdigg fòòa sich. Iwwrall issed annaschd g´mach wòòad. Die Äänen hann zwoo Garwen medd d´ Ääaren s´ammen schrääch aannennanna gedriggd, dann had ma die neggschd zwoo Garwen so g´schdelld, daß die vieja Garwen in die vieja Himmlesrichdungen g´schdannn hann. In die Liggen iß dann nòmmòòl enn Garf kumm, unn uff die achd Garwen iß dann da Huud kumm. Ma harren Garf g´holl, had s´ rimmgedrääd, medd d´ Ää:aren nòò unnen, had d´ Halmen am Sääl enn bis:chin abg´gniggd, scheen ausenanna g´mach unn dann uff die anna Ää:aren g´sedsd. Jedsd kunnd edd schunn mool reenen, da Kaschden iß innen drinn druggen blief. Die Annann hann enn schdarg Garf als Middelgarf g´holl unn hann dann achd Garwen runnsrimm g´schdelld. Dann iß aach da Huud druff kumm. D´ Hawwa- unn d´ Gerschdkaschden hòrren enn Middelgarf, siwwen Mandelgarwen unn drei Huudgarwen. Die leddschd Garf hadd ma farwijen Bännan g´schmiggd. Jee nòò Widdrung hann dann die Kòòakaschden enn pa Daa um Schdobbelfeld g´schdannn fòòa aus:s´druggen. Dann sinn s´ ing´faa wòòad. Dissmòòl had da Hanne d´ Läädawaan merrem grooßen Duuch b´schbannd, ass ma nidd so vill Kääjaren vallijad. Da Niggel had g´gawweld, da Hanne d´ Waan g´laad. Daeaschd da Kaschden zwischen deen Läädann unn dann die anna Garwen, imma medd d´ Ääaren in d´ Waan rinn. Edd Maria unn edd Anna sinn hinnennòò gang unn hann die Ääaren, die woo lein blief sinn uffgerechd, haubdsächlich an deen Schdellen woo d´ Kaschden g´schdannn hòrren. In da Scheija dahemm iß dann da Waan direggd abg´laad wòòad. Die easchd zwoo Garwen, die woo uff d´ Dääß g´gawweld wòòad sinn, had da Hanne kreizweis iwannanna g´leed unn in jeed enn Graudwisch g´schdoch. Die ledschd Garf medd deen farwijen Bännann harra in d´ Eggen g´schdelld. Dad wòòa die Garf , die woo ann Grischdaach in d´ Gaaden g´schdelld wijad vòòa d´ Vijel. Wennedd vòòa s´ gawweln s´ hoch wòòad iß, dann sinnn d´ Garwen memm Rollsääl hochg´zoo wòòad.
Ään vann deen schwääaschd Ääawedden imm Winda wòòaredd Dreschen. D´ Scheija iß geraumd unn sauwa g´kead wòòad unn vann da Dääß sinn so zehn zwelf Garwen runnageworf wòòad. Medd deenen iß dann d` ganz Scheija ausg´leed wòòad. Jee nòòdem wivill Männa dòòwòòren, iß endwedda enn Dreija, enn Vijara òrra enn Finwa imm Taggd g´globbd wòòad. S´ hann awwa ach kinnden medd ijarem Dreschflejel gleichzeidich schleen. Dann issedd Schdroo uffgeroff, ausg´schiddeld unn nòmmòòl uff d` Dääs g´schaffd wòòad. Dad Kòòa iß s´sammeng´kejad, medd da Schibb inn d´ Lufd geworff wòòad òrra imm Siff imma hochgewòrff wòòad. Die schwääja Kerna sinn richdrunna g´fall un d` Schbrie iß nòò da Seid g´floo. Schbäädannaus hòdd jeeda Baua, ach die gläänen, enn Wannmill, in deja dad sellwich g´mach wòòad iß. Ma hòdd „die Spreu vom Weizen getrennt.“
Heinz Bernard
